Karaciğer nakli için hangi şartlar gerekiyor?

Karaciğer nakli sürecinde hem alıcı hem verici için geçerli olan tıbbi, psikolojik ve yasal kriterler bulunmaktadır. Son dönem karaciğer yetmezliği olan hastaların nakil için uygunluk değerlendirmesi, MELD skoru ve genel sağlık durumuna göre yapılırken, canlı veya kadavra vericilerde kan grubu uyumu, organ sağlığı ve gönüllülük gibi faktörler öne çıkmaktadır.

28 Ekim 2025

Karaciğer Nakli İçin Genel Şartlar ve Kriterler


Karaciğer nakli, son dönem karaciğer yetmezliği veya bazı karaciğer hastalıklarında hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemidir. Nakil için hem alıcı (hasta) hem de verici (canlı veya kadavra) açısından belirli şartlar ve tıbbi kriterler bulunmaktadır. İşte karaciğer nakli için gereken başlıca şartlar:

1. Alıcı (Hasta) İçin Şartlar


  • Son dönem karaciğer yetmezliği (siroz, akut karaciğer yetmezliği vb.) teşhisi konulmuş olması.
  • Karaciğer fonksiyonlarının ilaç veya diğer tedavilerle düzeltilememesi ve hayati risk taşıması.
  • Hastanın genel sağlık durumunun nakil ameliyatını kaldırabilecek düzeyde olması (kalp, akciğer, böbrek fonksiyonlarının yeterli olması).
  • Alkol veya madde bağımlılığı gibi durumların belirli bir süre boyunca kontrol altına alınmış olması (nakil merkezlerine göre değişir).
  • Hastanın nakil sonrası tedavi ve takip sürecine uyum gösterebilecek psikolojik ve sosyal durumda olması.
  • Kanser gibi durumlarda, tümörün karaciğer dışına yayılmamış olması (bazı istisnalar dışında).

2. Verici İçin Şartlar (Canlı veya Kadavra)


  • Kadavra Verici: Beyin ölümü gerçekleşmiş, organları sağlıklı ve uyumlu bir donör olması. Kan grubu ve doku uyumunun değerlendirilmesi gerekir.
  • Canlı Verici: 18-60 yaş aralığında, genel sağlık durumu iyi olan gönüllü bir kişi olması. Karaciğerinin bir kısmını bağışlayabilmesi için
  • Kan grubu uyumu (genellikle aynı veya uyumlu grup gerekir).
  • Karaciğer boyutu ve anatomisinin uygun olması.
  • Enfeksiyon, kronik hastalık veya karaciğer yağlanması gibi risk faktörlerinin bulunmaması.
  • Psikolojik değerlendirmeden geçmiş ve bilinçli onay vermiş olması.

3. Tıbbi Değerlendirme ve Listeye Giriş

  • Hastanın MELD (Model for End-Stage Liver Disease) veya PELD (Pediatric End-Stage Liver Disease) skoruna göre öncelik belirlenir. Bu skor, karaciğer yetmezliğinin ciddiyetini ölçer.
  • Detaylı tıbbi testler (kan tahlilleri, görüntüleme, biyopsi vb.) yapılır.
  • Nakil ekibi (hekim, cerrah, psikolog, diyetisyen) tarafından kapsamlı bir değerlendirme süreci tamamlanır.

4. Yasal ve Etik Şartlar

  • Nakil için yasal onay ve etik kurul izinlerinin alınması.
  • Canlı vericilerde, bağışın gönüllülük esasına dayandığının belgelenmesi.

Karaciğer nakli kararı, hastanın durumu, verici uygunluğu ve nakil merkezinin protokollerine göre değişiklik gösterebilir. Detaylı bilgi için bir nakil merkezi veya gastroenteroloji uzmanına danışmanız önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Popüler İçerikler
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Karaciğer Yağlanmasına Ne İyi Gelir?
Karaciğer Yağlanmasına Ne İyi Gelir?
Karaciğerin Özellikleri
Karaciğerin Özellikleri
2 Derece Karaciğer Yağlanması
2 Derece Karaciğer Yağlanması
Karaciğer Nakli Nasıl Yapılır? ve Nereden Alınır
Karaciğer Nakli Nasıl Yapılır? ve Nereden Alınır
Karaciğer Nasıl Temizlenir
Karaciğer Nasıl Temizlenir