Karaciğerin Özellikleri

Karaciğer, vücudun en büyük organı olup, detoksifikasyon, sindirim ve protein sentezi gibi hayati işlevler üstlenir. Sağ ve sol loblardan oluşan bu organ, sindirim sisteminden aldığı kanı işleyerek besinleri parçalar ve atıkları temizler. Karaciğer, vücudun sağlığı için kritik bir öneme sahiptir.
Karaciğerin Özellikleri
06 Eylül 2024

Karaciğer


Karaciğer, detoksifikasyon, biyokimyasal sindirim ve protein sentezi için gerekli üretim dahil olmak üzere çok geniş bir etki alanına sahip hayati bir organdır. Karaciğer, karın boşluğunun üst sağ tarafında, diyaframın altında, sağ böbrek, mide ve bağırsaklara komşu olarak yer alır. Hemen alt tarafında safra kesesi bulunur. Karaciğer yetmezliği veya yokluğunda kısa bir süre diyalizle fonksiyonlarını sürdürebilir. Vücutta glikojen depolanmasından, kırmızı kan hücrelerinin üretimine kadar birçok işlevi bulunmaktadır.

Koni şeklinde olan ve koyu kırmızımsı renkteki bu organ, 1-2 kg ağırlığındadır. Karaciğer, iki farklı kaynaktan kan sağlar:
  • Karaciğerin atardamarı olan hepatik arterden oksijenli kan alır.
  • Portal damardan ise besin açısından zengin kan alır.
Karaciğer, vücuttaki kan arzının yaklaşık %75'ini temin eder. Portal ven kanı dalaktan ve sindirim kanalından drene olur ve organlara taşır. Hepatik arter ise kalan kan akımını sağlar. Organın oksijen ihtiyacının yarısı portal ven tarafından karşılanmaktadır. Karaciğer, daima vücudun kan akımının yaklaşık olarak 500 ml'sine yani %13'üne sahiptir. Yapısında, içinde binlerce lobcuk bulunan sağ ve sol loblardan oluşur. Bu küçük kanallar birbirine büyük kanallarla bağlanıp ana karaciğer kanalını oluşturur. Bu kanal, karaciğer hücrelerinin oluşturduğu safrayı safra kesesi ile on iki parmak bağırsağına taşır.

Karaciğerin Anatomisi


İnsanlarda karaciğer, eşitsiz büyüklükte ve şekildeki loblardan oluşur. Yumuşak yapıda olan organ konik ve üçgen görünümündedir. İnsan vücudundaki en büyük organ olduğu gibi, en büyük bezdir. Hem midenin sağ tarafını hem de safra kesesini örter. Karaciğere hepatik arter ve portal ven adında iki büyük damar bağlıdır. Portal vende bulunan kan gastrointestinal kanaldan sindirilen besinleri içermektedir. Hepatik arter ise dalak ve pankreastan gelen kanı aorta taşır. Bu damarlar lobun içinde farklı yollara ayrılır.

Karaciğerin Fonksiyonu


Karaciğer, kandaki çok sayıda kimyasal maddeyi düzenleyen ve atık maddelerin taşınmasını sağlayan bir organ olup, safra adı verilen bir salgıyı üretir. Bağırsaklardan ve mideden çıkan kanın hepsi karaciğerden geçer. Kan burada işlenir, besin ve ilaçlar parçalanarak vücudun daha kolay kullanması için formlara ayrılır.
  • Yağ sindirimini sağlamak için safranın atılması
  • Kan içindeki kimyasal maddelerin ve alkolün temizlenmesi
  • Glikozun fazla miktarının nişasta olarak depolanması
  • Safrayla atıkların atılması
  • Protein ve kolesterol sentezinin yapılması
  • Kan pıhtılaşmasının sağlanması
  • Enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanılması

Karaciğerin İşlevleri

Vücudun en karmaşık ve metabolik organı olan karaciğer, çok sayıda yaşamsal fonksiyona sahiptir. Bunların içinde en önemlileri ise:
  • Enfeksiyonlara karşı bağışıklık sağlaması nedeniyle, hasar görmesi halinde enfeksiyon oluşma riski daha yüksektir.
  • Vücutta protein, kolesterol ve vücut yağlarının taşındığı lipoprotein adı verilen özel yağ formlarının meydana getirildiği fabrikadır.
  • Kan içindeki kimyasal maddeleri, ilaçları ve alkolü temizler.
  • Yağların sindirimi için önemli olan safrayı bağırsaklara salgılar. Vücut atıklarının atılmasında önemli bir role sahiptir.
  • Protein üretimi yaparak, kanın pıhtılaşmasını sağlar.
  • Açlıkta kullanılmak üzere nişasta formunda ek şeker depolanmasını sağlar.
Karaciğerin sağlıklı olması şartıyla %70'i alınmış bile olsa, kalan %30'u fonksiyonları yerine getirebilir. Bu nedenle karaciğer kanseri olan kişilerde, organın büyük bölümü alınmış olsa da kişi yaşamına sağlıklı bir şekilde devam edebilir. Vücutta büyük bir bölümü alındığı halde, kendisini yenileyebilen tek organ olma özelliğine sahiptir. Bu yüzden karaciğer nakli canlı vericilerden de yapılabilir. Karaciğer kısa sürede büyür ve normal boyutlarına ulaşır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Öncel 25 Temmuz 2024 Perşembe

Karaciğer yetmezliği yaşayan biri olarak, bu hayati organın vücutta ne kadar önemli işlevleri yerine getirdiğini bilmek beni endi޼elendiriyor. Karaciğerim olmadan ya da yeterince işlev görmediğinde vücut nasıl işler, enfeksiyonlara karşı bağışıklığımı kaybeder miyim?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Merhaba Öncel Bey/Hanım,

Karaciğer yetmezliği yaşamak gerçekten endişe verici bir durum olabilir. Karaciğer, vücudun metabolizması, toksinlerin atılması, besinlerin işlenmesi ve enfeksiyonlara karşı savunma gibi pek çok hayati işlevi yerine getirir. Karaciğeriniz yeterince işlev görmediğinde, vücudunuz bu işlevleri yerine getirmekte zorlanabilir ve bu da bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir.

Enfeksiyon riskinin artması, vücutta toksin birikimi, kan pıhtılaşmasında sorunlar ve besinlerin yeterince emilememesi gibi problemlerle karşılaşabilirsiniz. Bu durumların önüne geçmek için doktorlarınızın önerilerini dikkatle takip etmeniz ve gerekli tedavileri aksatmamanız önemlidir. Ayrıca, karaciğerinizin sağlığını desteklemek için beslenme ve yaşam tarzınıza dikkat etmeniz de çok önemli.

Sağlıklı günler dileğiyle.

Çok Okunanlar
Karaciğer Dostu Yiyecekler
Karaciğer Dostu Yiyecekler
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Karaciğer Nasıl Temizlenir
Karaciğer Nasıl Temizlenir
Karaciğere Faydalı Besinler Nelerdir?
Karaciğere Faydalı Besinler Nelerdir?
Karaciğer Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğer Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğer Nakli Nasıl Yapılır? ve Nereden Alınır
Karaciğer Nakli Nasıl Yapılır? ve Nereden Alınır
Karaciğerde Kitle Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğerde Kitle Belirtileri ve Tedavisi