Bebeklerde Karaciğer Enzim Yüksekliği (Transaminaz Yüksekliği) Nedir?
Karaciğer enzimleri, özellikle ALT (Alanin Aminotransferaz) ve AST (Aspartat Aminotransferaz), karaciğer hücrelerinde bulunan ve karaciğerin sağlıklı çalıştığını gösteren önemli belirteçlerdir. Bebeklerde bu enzimlerin normal değerlerin üzerinde olması, karaciğerde bir stres, hasar veya iltihap olduğuna işaret edebilir. Bu durum, genellikle rutin kan testleri sırasında tespit edilir ve altta yatan nedenin araştırılmasını gerektirir.
Bebeklerde Karaciğer Enzim Yüksekliğinin Yaygın Nedenleri
- Enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlar (örneğin, hepatit A, B, C, CMV, EBV gibi) karaciğerde iltihaba neden olarak enzim yüksekliğine yol açabilir.
- Metabolik Hastalıklar: Doğuştan gelen metabolik bozukluklar (örneğin, galaktozemi, tirozinemi, glikojen depo hastalıkları) karaciğeri etkileyebilir.
- İlaçlar veya Toksinler: Bebeklerde kullanılan bazı ilaçlar (örneğin, parasetamol aşırı dozu) veya toksik maddelere maruziyet karaciğer hasarına neden olabilir.
- Doğuştan Safra Yolu Problemleri: Biliyer atrezi gibi safra yollarının tıkanıklığı, karaciğerde enzim yükselmesine ve sarılığa neden olabilir.
- İskemik Hepatit: Kalp yetmezliği veya şok gibi durumlarda karaciğere gelen kan akımının azalması enzim yüksekliğine yol açabilir.
- Otoimmün Karaciğer Hastalıkları: Nadir görülse de, bebeklerde otoimmün hepatit gibi durumlar enzimleri yükseltebilir.
- Beslenme ile İlgili Sorunlar: Uzun süreli parenteral beslenme (damar yoluyla beslenme) veya bazı besin eksiklikleri karaciğeri etkileyebilir.
- Genetik Hastalıklar: Alfa-1 antitripsin eksikliği gibi genetik bozukluklar karaciğer enzimlerinde yükselmeye neden olabilir.
- Sepsis: Ciddi enfeksiyon durumlarında karaciğer etkilenebilir ve enzimler yükselebilir.
Belirtiler Nelerdir?
Karaciğer enzim yüksekliği olan bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir: - Sarılık (cilt ve gözlerde sararma)
- Koyu renkli idrar
- Açık renkli dışkı
- Karında şişlik veya hassasiyet
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Halsizlik veya aşırı uyku hali
Teşhis ve Tedavi
Teşhis için doktorlar, detaylı bir fizik muayene, kan testleri (karaciğer fonksiyon testleri, enfeksiyon taramaları), ultrasonografi ve gerekirse karaciğer biyopsisi gibi yöntemler kullanır. Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Örneğin: - Enfeksiyonlarda antiviral veya antibiyotik tedavisi,
- Metabolik hastalıklarda özel diyet veya ilaç tedavisi,
- Safra yolu tıkanıklıklarında cerrahi müdahale gerekebilir.
Erken teşhis ve uygun tedavi, karaciğer hasarını önlemede kritik öneme sahiptir.
Önemli Uyarı
Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Bebeğinizin karaciğer enzimlerinde yükseklik tespit edildiğinde, mutlaka bir çocuk gastroenteroloji veya hepatoloji uzmanına başvurmanız önerilir. Doktorunuz, bebeğinizin durumuna özel tanı ve tedavi planı oluşturacaktır.
|