Vücutta Kaşıntı ve Karaciğer İlişkisi
Evet, vücutta kaşıntı (tıbbi adıyla pruritus) karaciğerle doğrudan ilişkili olabilir. Karaciğer fonksiyonlarının bozulması, safra akışının engellenmesi veya karaciğer hastalıklarının ilerlemesi, kaşıntıya neden olan maddelerin kanda birikmesine yol açabilir. Bu durum özellikle karaciğer ve safra yolu hastalıklarında yaygın görülen bir semptomdur.
Karaciğer Kaynaklı Kaşıntının Nedenleri
- Safra Asitleri Birikimi: Karaciğer safra asitlerini üretir ve salgılar. Safra kanallarında tıkanıklık (örneğin safra taşı, tümör) veya karaciğer hastalıklarında (siroz, hepatit) safra asitleri kanda birikerek ciltte kaşıntıya neden olur.
- Kolestaz: Safra akışının yavaşlaması veya durması durumudur. Gebelik kolestazı, primer biliyer kolanjit (PBC) veya primer sklerozan kolanjit (PSC) gibi hastalıklarla ilişkilidir.
- Histamin Salınımı: Karaciğer hastalıklarında artan histamin seviyeleri kaşıntıyı tetikleyebilir.
- Toksik Maddelerin Birikimi: Karaciğerin toksinleri temizleme yeteneği azaldığında, bu maddeler cilt sinir uçlarını uyarabilir.
Karaciğerle İlişkili Kaşıntının Özellikleri
- Genellikle yaygın ve inatçı bir kaşıntıdır, gece artabilir.
- Avuç içi ve ayak tabanında daha belirgin olabilir.
- Ciltte döküntü olmadan görülebilir (ancak kaşımaya bağlı çizikler oluşabilir).
- Sarılık, halsizlik, karın ağrısı gibi diğer karaciğer semptomlarıyla birlikte ortaya çıkabilir.
Kaşıntının Diğer Olası Nedenleri
Kaşıntı her zaman karaciğerle ilişkili değildir. Diğer yaygın nedenler şunlardır: - Cilt hastalıkları (egzama, kurdeşen, sedef)
- Alerjik reaksiyonlar
- Böbrek yetmezliği
- Tiroid problemleri
- Demir eksikliği anemisi
- Psikolojik faktörler (stres, anksiyete)
- İlaç yan etkileri
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Kaşıntı 2 haftadan uzun sürerse
- Şiddetli ve yaşam kalitenizi etkiliyorsa
- Sarılık, koyu idrar, açık renkli dışkı, karın ağrısı veya kilo kaybı gibi ek semptomlar varsa
- Nedeni belirsizse
Tanı ve Tedavi
Doktorunuz karaciğer fonksiyon testleri, safra asitleri düzeyi, ultrason veya diğer görüntüleme yöntemleriyle teşhis koyabilir. Tedavi altta yatan nedene yöneliktir: - Kolestiramin gibi safra asidi bağlayıcı ilaçlar
- Antihistaminikler
- Ursodeoksikolik asit gibi safra akışını düzenleyen ilaçlar
- Topikal nemlendiriciler ve kaşıntı önleyici kremler
- Işık tedavisi (fototerapi)
- Karaciğer hastalığının ilerlemesi durumunda uzman tedavisi gerekebilir
Önemli Uyarı
Bu bilgiler genel eğitim amaçlıdır. Teşhis ve tedavi için mutlaka bir sağlık uzmanına başvurunuz. Karaciğer kaynaklı kaşıntılar ciddi bir altta yatan hastalığın işareti olabilir.
|
.jpg "Karaciğer Yağlanması Belirtileri")
.jpg "Karaciğer Yağlanması Teşhisi")
.gif "Karaciğerin Özellikleri")
